Spoiler: mniej, niż by się mogło wydawać.
Pytanie postawione w tytule jest niezwykle ważne w kontekście globalnego wzrostu temperatury i topnienia lodowców niemal na całym świecie. Ponieważ woda roztopowa zasila oceany i przyczynia się do wzrostu poziomu morza, musimy znać objętość lodowców górskich oraz lądolodów Grenlandii i Antarktydy, aby możliwie najdokładniej przewidywać negatywne skutki zmian klimatu. W tabeli poniżej przedstawiono aktualne szacunki powierzchni i objętości lodu na Ziemi (za: IPCC, 2013).
|
|
Powierzchnia lodu (w milionach km2) |
Objętość lodu (w milionach km3) |
Po stopieniu poziom morza podniósłby się o…* |
|
Lodowce i czapy lodowe |
0,73 | 0,16 (0,11-0,19) |
0,4 m |
|
Lądolód Grenlandii |
1,71 | 2,90 |
7,4 m |
| Lądolody Antarktydy | 13,92 | 26,92 |
58,3 m |
| Razem | ~16 | ~30 |
~66 |
*część lodu (głównie Antarktydy) nie bierze udziału we wzroście poziomu morza, ponieważ znajduje się poniżej jego obecnego poziomu.
Liczby w tabeli mogą robić wrażenie. Są duże. Zwróć chociażby uwagę, że całkowita powierzchnia lodu na świecie to aż 10% całkowitej powierzchni lądów (!). Ale wbrew pozorom lodu nie mamy wcale tak wiele. Gdyby z lodowców górskich oraz z lądolodów Grenlandii i Antarktydy ulepić kule, otrzymalibyśmy sfery o średnicach odpowiednio 68 km, 177 km i 372 km. Wciąż robi wrażenie? To spójrz, jak te „śnieżki” wyglądałyby w skali całej planety (parę ciekawostek o tak powstałych „planetkach” na końcu wpisu):
Wizualizacja objętości lodu na świecie. Zdjęcie Ziemi: Wikimedia.
Myślę, że taka wizualizacja pomaga zrozumieć przynajmniej dwie fundamentalne kwestie. Po pierwsze, podkreśla, że zasoby lodu zmagazynowane w lodowcach i lądolodach nie są nieskończone, a my coraz bardziej je uszczuplamy pompując w atmosferę gazy cieplarniane i ją podgrzewając. Po drugie, zestawienie objętości lodu z całą planetą fantastycznie pokazuje, jak cenna jest dla ziemskiego systemu przyrodniczego każda gigatona lodu, bo jego względnie niewielkie ilości przedstawione na grafice powyżej kontrolują globalny poziom morza oraz są klimatycznym termostatem. Tak więc:
Chrońmy lód i klimat dla przyszłych pokoleń!
—
Poniżej różne wersje grafik do swobodnego udostępniania przed konferencją klimatyczną COP24 w Katowicach (3-14 grudnia 2018) z prośbą o oznaczanie w mediach społecznościowych adekwatnych stron Glacjoblogii (Facebook, Twitter, Instagram) i linkowanie do źródła.
Wizualizacja objętości lodu na świecie. Zdjęcie Ziemi: NASA Johnson Space Center.
Wizualizacja objętości lodu na świecie. Zdjęcie Ziemi: NASA Johnson Space Center.
Wizualizacja objętości lodu na świecie. Zdjęcie Ziemi: NASA Johnson Space Center.
Wizualizacja objętości lodu na świecie. Zdjęcie Ziemi: NASA Johnson Space Center.
Wizualizacja objętości lodu na świecie. Zdjęcie Ziemi: Wikimedia.
—
Ciekawostka:
Sfery zbudowane z ziemskiego lodu (nazwijmy je tu „planetkami”) miałyby podobne rozmiary do większych planetoid lub małych księżyców orbitujących wokół gazowych olbrzymów, takich jak Saturn lub Uran. Przykładowo, „planetka antarktyczna” byłaby tylko odrobinę mniejsza od saturnowego Mimasa. Grawitacja na lodowych „planetkach” byłaby bardzo słaba i stanowiłaby ułamki procenta grawitacji Ziemi. Aby uciec w przestrzeń kosmiczną z „planetki lodowcowej”, „planetki grenlandzkiej” i z „planetki antarktycznej”, wystarczyłoby nadać dowolnemu obiektowi prędkości odpowiednio 9 m/s, 23 m/s i 49 m/s, a człowiek ważący na Ziemi 75 kg ważyłby na nich odpowiednio 7 g, 17 g i 37 g.
propaganda i tyle